SIÇAN
Sıçanlar bazı ağır hastalıkları taşıyabilirler. Sıçanlar çok inatçı olabilir; evinize veya işyerinize girerlerse hastalık yayabilir, gıdalarınızın bozulmasına neden olabilirler. Sıçanların bir çifti yılda 1 milyondan fazla vücut tüyü dökerken ve tek bir sıçan 25.000 dışkı bırakabilir. Sıçan varlığının ilk tespitinde hızlı aksiyon almak, sorununuzun hızlı bir şekilde çözülmesini sağlayacaktır.
SIÇAN İSTİLASI İŞARETLERİ
Sıçanlar şafak ile alacakaranlık arası aktiftirler. Bu nedenle kemirgenin kendisinden ziyade genelde sıçan sorunu belirtileri görmek daha kolaydır. Hastalık yayması ile bilinen sıçanların, hasar verme özellikleri, gıda maddelerine zarar vermeleri, ayrıca pire benzeri parazit yaydıkları da göz önünde bulundurulduğunda hızlı aksiyon almanızı öneririz. Sıçan aktivitesi belirtilerini hızlı bir şekilde öğrenebilirsiniz. Aşağıda sıçan aktivitesinin en yaygın belirtilerini görebilirsiniz.
- Sıçan Dışkısı - Koyu kahverengi konik şeklinde, pirinç tanesi gibi.
- Sürtünme İzleri - Vücutlarındaki yağ ve kir yüzeylerde leke bırakır. Ayak Sesleri : Siyah sıçanlar çeviktirler ve genellikle geceleri tırmalama sesleri duyabilirsiniz.
- Sıçan Çukuru - Kahverengi sıçanlar barınma, yuvalama ve depolama için yuva yapmalarıyla bilinirler.
- Sıçan Yuvası – Sıçanlar yuva yapmak için yalıtım malzemeleri, karton ve diğer yumuşak malzemeleri parçalayabilir.
- Ayakizleri – Sıçanlar tozlu ve daha az kullanılan alanlarda ayak izleri bırakırlar.
SIÇAN BELİRTİLERİNİ NASIL TANIMLARSINIZ?
Sıçan Dışkısı
Sıçanlar geceleri belli yerlerde yoğunlaşacak şekilde 40 taneye kadar dışkılayabilir. Gittikçe incelen koyu kahverengi, iğ biçimli- büyük pirinç tanesine benzer.
Sürtünme İzleri
Sıçanlar kötü görüş yeteneği nedeniyle onlar süpürgelik boyunca yürürler. Vücutlarındaki yağ ve kirler yüzeylere ve objelere leke bırakırlar.
Ayak Sesleri
Siyah sıçanlar çevik hareket ederler, hatta bu onların halk arasındaki isimlerinin sebebi olmuştur- Çatı Sıçanı. Genellikle çatılarda veya tavan arasında bulunurlar, geceleri a sesleri duyulur. Kahverengi sıçanlar dişlerinin çıkardığı öğütme sesi ile tanınabilirler.
Sıçan Yuvası
Sıçanlar oyuklarda yuva yaparlar ama sıçan yuvaları çatı katlarında, saçaklarda ve hatta duvar boşluklarında bile bulunabilir. Yuva yapmak için karton ve diğer mevcut yumuşak maddeleri kullanırlar.
Ayakizi
Sıçanlar, binaların tozlu ve az kullanılmış alanlarında kuyruk ve ayak izi bırakırlar. Aktif bir istila olup olmadığını öğrenmek için ayak izlerine yakın alanda ince un veya talk pudrası serpip ertesi gün yeni izler olup olmadığını kontrol edin.
BİNANIZDA SIÇANLAR NEREDE KONTROL EDİLİR?
- Çatı Katı & Çatı Katı Alanları – Parçalanmış çatı yalıtımı, bozulmuş malzemeler, karton kutular ve köşelerde sıçan pisliği.
- Mutfak & Çamaşırhaneler – Ocaklar, çamaşır makinaları, bulaşık makinaları ve kurutucular gibi aletlerin arkalarına bakın. Aslında boru hattı ve kabloların mülkünüze dışardan girdiği yerleri kontrol edin.
- Gözden Uzak - ve muhtemelen akılda kalan yerlerde.
BİNANIZIN DIŞINDA SIÇANLAR NEREDE KONTROL EDİLİR?
Evinizde veya işyerinizde; sıçan izleri, yuvaları ve zarar görmüş alanlar kontrolüne nereden başlamalısınız? Sıçanlar sıçrayabilen, kemirebilen ve tünel kazan çevik zararlılardır. Dolayısıyla mülkünüzü yukarıdan aşağıya, içten ve dıştan kontrol etmelisiniz. Aşağıda fare istilasına dair kanıt bulabileceğiniz bazı yaygın yerler bulunur.
- Zemin Kaplama – Zemin kapalama kenarlarında kemirme ve buruşturma hasarlarını kontrol edin.
- Garaj – Kapı çerçevelerinin etrafında boşluk olup olmadığını veya kapıların altında delik olup olmadığını kontrol edin. Bir garaj varsa iç kapının etrafını ve iç alanlara giriş yapabilecek havalandırma boşluklarını kontrol edin.
- Gübre Alanı – Gübre yığınları sıcak ve gıda içerdiğinden sıçanları çeker.
- Bitki Örtüsü – Ağaç ve çalı kökleri, büyümüş bitki örtüsü ve yakınlardaki bölgelerde sıçan delikleri arayın.
- Tahliye Gideri – Tahliye kapaklarının hasar görüp görmediğini ve yanında delikler açılmış olup olmadığını kontrol edin.
SIÇANLARDAN MI ENDİŞELENİYORSUNUZ?
Evinizde işyerinizde veya bahçenizde sıçan bulmak çok can sıkıcı olabilir. Sıçanlar sağlık risklerine neden olmanın yanında, kabloları kemirdiklerinden yangın riski de oluşturmaktadır. Sıçanların binanıza girmenize olanak sağlayan plastik, tahta ve yumuşak çeliği delen keskin dişleri vardır.
Sıçan ve farelerin yakalanması zor ve karmaşık bir iş olabilir. Sıçan kapanları, tek başına ciddi ya da tekrarlanan kemirgen aktivitesini kontrol etmek için yeterli olmayacaktır. Evinizde veya işyerinizde sadece profesyonel sıçan kontrolü çözümleri tam kontrolü garanti eder.
Herhangi bir işyeri sıçan problemi ile karşı karşıya olabilir. Bazı işyerlerinde sıçan istilası sağlık ve güvenlik sorunlarına neden olabilir. Sıçanlar kabloları kemirdiğinden işletmeniz için ciddi bir yangın riski oluşturabilir. Sadece profesyonel sıçan kontrol programları binalarda sıçan riskine karşı koruma sağlayabilir. Diğer bir batıl inanç, hiç kimse fare kalmayacağına dair söz veremez. Farelerin girişini engellemek için daha fazla bilgi edinin ve onları engellemek için nasıl yardımcı olabiliriz
SIÇANLARI ÖNLEME TAVSİYELERİ
Evinizde veya işyerinizde kemirgen problemini önlemede size yardımcı olabilecek pratik bilgiler
- Gıdaları sıkı kapanan cam veya metal kaplarda tutun.
- Evinizde bahçenizde düzenli olun- daha az dağınıklık daha az saklanacak bölge olduğunu gösterir.
- Dış alandaki çöp kutularından beslenmelerini durdurmak için güvenli kapakları olan çöp kutuları kullanın.
- Evcil hayvan gıda ve kuş yemi artıklarını temizleyin, evcil hayvan yemlerini sağlam ve kapaklı kaplarda- tercihen zemin seviyesinden yukarıda tutun.
- Bahçelerinizde döküntü varsa temizleyin ve dağınıklığı minimum seviyede tutun.
- Eğer var olan gübre yığınınız organik gıda atıkları içermese de, çekici olabilir.
- Sıçan pisliği gibi istila işaretleri gözlemlediyseniz, önleme için çok geç kalmış olabilirsiniz.
- Sıçanlardan kurtulmak için hızlı hareket etmenizi tavsiye ederiz ve büyük istila oluşumlarını durdurun.
SIÇANLARI CAYDIRMA
Sıçanlar çeviktirler, çok yönlü ve evinize girmek için her fırsatı en iyi şekilde değerlendirirler. Siyah sıçanlar iyi bir tırmanıcıdır ve tavan arasında rahatlıkla yaşayabilir. Kahverengi sıçanların tırmanma yeteneği olsa dahi kulübeler, araba garajları, duvarların altında oyuklaraçarak yaşamayı tercih ederler. Kanalizasyon ve lağım sistemlerinde yüzmeye çabuk adapte olarak boruların zarar görmesine sebebiyet verirler. Her iki tür de boşlukları kemirerek kolay giriş sağlamaya çalışırlar.
- Girişler – Genç sıçanlar kapı altındaki küçük boşluklara sığabilirler, dolayısıyla caydırıcı olması için kapıların altına uygun şeritler takılabilir.
- Dış Duvardaki Boşluklar - Küçük delikler veya boşluklar (Boru ve kablo kenarları gibi) doldurulmalıdır. Sıçanlar atlayabilir. Yani yaklaşık 120 cm’ye kadar kontrol edin.
- Çatılar – Sıçanlar elektrik kabloları boyunca tırmanabilir, kırık kiremitlerin arasındaki boşlukları kullanarak tavanarasına girebilirler. Çatıları onarmak ve boşlukları kapamak için tel örgü kullanın.
- Tahliye ve Kanalizasyon Boruları – Sıçanlar hasarlı kanalizasyon boruları ve tuvaletlerin yuvarlak u kıvrılan borularından yüzebilirler, bu yüzden klozet kapakları kapalı tutulmalıdır. Tahliye boruları ve drenaj çıkışlarını kullanabilirler. Düzenli olarak borularını kontrol edin ve kırılma ve sabit olduğundan emin olun.
YAYGIN SIÇAN TÜRLERİ
Türkiye’de soruna neden olan iki ana tür vardır. Bunlar kahverengi sıçan ve siyah sıçandır. Bu kemirgenler hem işyerleri hem de evler için yaygın bir zararlıdır.
SİYAH SIÇAN
GÖRÜNÜŞ
- Baş ve gövdeden daha uzun kuyruklu 16-24 cm uzunluktadır.
- 150 – 200g ağırlığındadır.
- Sivri burun, büyük kulaklar ve Kahverengi Sıçan (Rattus norvegicus) ile karşılaştırıldığında ince bir gövdeye sahiptir.
YAŞAM DÖNGÜSÜ
- Doğum başına 5 – 10 yavru; yılda 3 – 6 doğum
- Yaklaşık 3 hafta gebelik dönemi
- Doğumdan cinsel olgunluğa kadar 12-16 hafta
DAVRANIŞLARI
- Sıklıkla tırmanır, çeviktirler.
- Günde yaklaşık 15g besin ve 15ml içecek tüketirler.
KAHVERENGİ SIÇAN
Kahverengi sıçanlar genellikle zeminde yaşamayı ve tünel kazmayı tercih ederler, ama bazen tırmanma özelliği gösterdiği de bilinir.
GÖRÜNÜŞ
- Baş ve gövdeden daha kısa kuyruklu 40 cm’ ye kadar uzunluktadır.
- 350 – 500g ağırlığındadır.
- Küt burun, küçük kulaklar ve Siyah Sıçan (Rattus rattus) ile karşılaştırıldığında daha kalın bir gövdeye sahiptir.
YAŞAM DÖNGÜSÜ
- Doğum başına 7 – 8 yavru; yılda 3 – 6 doğum
- Yaklaşık 3 hafta gebelik dönemi
- Doğumdan cinsel olgunluğa kadar 10-12 hafta
DAVRANIŞLARI
- Herşeyi yiyebilirler ancak tercih edilen besin tahıllardır.
- Günde yaklaşık 30g besin ve 60ml içecek tüketirler.